وقتی مقالۀ خود را به نگارش در میآورید، وقت آن میرسد که آن را در یکی از ژورنالهای معتبر داخلی یا خارجی منتشر کنید. برای ارسال مقاله نکتههای زیر را در نظر داشته باشید.
1- از چه ایمیلی استفاده کنم؟
در ایجاد حساب کاربری برای خود در سایت ژورنال، حتماً از ایمیلی استفاده کنید که همیشه در دسترس شماست و قابلیت اطمینان بالائی از نظر ظرفیت و امنیت داشته باشد؛ چرا که تمامی مکاتبات شما از طریق ایمیلی که در حساب کاربری ایجاد میکنید، انجام میگیرد. به عبارت دیگر در صورتی که امکان این وجود دارد که ایمیل شما موقتی باشد (مانند ایمیلهایی که در پایگاه دانشگاه برای دانشجویان ایجاد میشود) از آن برای ایجاد حساب کاربری استفاده نکنید. اساساً هر پژوهشگر بایستی دارای دو ایمیل General و Academic باشد. ایمیل General در پایگاههایی مانند Google، Yahoo، و غیره ایجاد میشود و ایمیل Academic از دانشگاه یا مؤسسۀ علمی که پژوهشگر وابسته به آن بوده، نشئت میگیرد. شما میتوانید در متن مقاله ایمیلی متفاوت با آنچه در ایجاد حساب کاربری ایجاد میکنید داشته باشید. همچنین در صورتی که شما بهعنوان داور در ژورنالی انتخاب شدید، از طریق این ایمیل با شما مکاتبه خواهد شد. هر چند غالب ژورنالهای معتبر اطلاعات پستی نویسندۀ مسئول را نیز در متن مقاله ارائه میکنند که آنجا شما میتوانید ایمیل Generalخود را بنویسید.
2- فرآیند داوری مقاله طولانی است، صبر داشته باشید!
اگر مقالهای به ژورنال معتبر ارسال میکنید باید بدانید که پروسۀ داوری و اعمال نظر طولانی است. معمولاً فرآیند چاپ مقاله در ژورنالهای معتبر طولانی و بهصورت میانگین تقریباً یک سال است. تاریخهای دریافت، اصلاح، و پذیرش مقاله در غالب ژورنالها برای هر مقاله قید میشود. پس با دقت در این تاریخها میتوان زمان تقریبی فرآیند داوری را دریافت. بنابراین باید صبور باشید و از ارسال ایمیلهای مختلف جهت اطلاع از وضعیت مقالۀ ارسالی به ادیتور جداً خودداری کنید. نکتۀ مهم اینکه، ادیتورها معمولاً مقالات بهتر را در اولویت قرار میدهند. یعنی شما شاید دو مقاله را هم زمان و با سطوح علمی متفاوت در یک ژورنال معتبر سابمیت کنید، ولی ادیتور مقالۀ بهتر را زودتر به داوران ارسال میکند. نکتۀ بعدی اینکه به هر حال اعتبار نویسنده نیز در تسریع فرآیند اعلام نظر ژورنال مؤثر است. قطعاً افرادی که دارای اعتبار علمی بالاتر هستند و در آن ژورنال دارای مقاله میباشند و بهویژه داوری مقالاتی را در ژورنال مذکور انجام دادهاند، در اولویت قرار میگیرند. هرچند این اولویت قطعی و رسمی نیست اما به هر حال از نظر روانی مؤثر است.
3- در مقالۀ خود، به ژورنال هدفتان ارجاع بدهید!
در صورتی که نوشتۀ خود را به یکی از انتشارات معتبر، بهویژه الزویر، میفرستید، حتماً سعی کنید به مقالات ژورنال موردنظر خود ارجاع دهید. تجربه نشان داده که این ارجاعات میتواند در داوری مثبت و پذیرش مقالۀ شما مؤثر باشد. سعی کنید حداقل چهار مرجع از مراجع مقالهتان را از مقالات ژورنال موردنظرتان انتخاب کنید.
4- شما نمیتوانید یک مقاله را همزمان به دو ژورنال بفرستید
البته این مسئله بیشتر یک منع اخلاقی است تا قانونی. هرچند که قانوناً هم مجاز به این کار نیستید، اما چه بسا در صورت انجام این کار، مسئولان ژورنال متوجه این کار نشوند، با این وجود اخلاقاً شما مجاز به ارسال یک مقاله به چند جا بهصورت همزمان نیستید و بهتر است این نکته را رعایت کنید. بهعبارت دیگر، صبر کنید تا نتایج داوری یک ژورنال به دستتان برسد، و بعد اگر مقالهتان با مشکلی مواجه شد، به یک ژورنال جدید بفرستید. عدم ارسال همزمان مقاله به دو ژورنال این خوبی را هم دارد که در صورت رد شدن مقاله از سوی یک ژورنال، میتوانید دلایل رد شدن مقاله و نقاط ضعفی که مقالهتان داشته را از طریق داوری صورت گرفته دریابید و برای ارسال آن به ژورنال دیگر، نظرات داوران ژورنالهای قبلی را در نوشتهتان اعمال کنید. این مسئله باعث بالا رفتن کیفیت مقاله شده و احتمال رد شدن مجدد مقاله را منتفی میسازد.
5- به هزینههایی که ژورنالها برای رسیدگی و داوری و انتشار مقالۀ شما دریافت میکنند، توجه داشته باشید
در گذشته، نویسندگان هر مقالهای را که به ژورنال ارسال میکردند، بهصورت رایگان منتشر میشد. از مدتها قبل فرآیند این کار به این سمت رفته است که حتی مجلاتی که وابستگی سازمانی و بودجهای به یک مرکز دانشگاهی یا صنعتی یا علمی داشتهاند هم به این سمت میروند که خودکفا بشوند و برای خودکفاشدن هم علاوه بر فروش نسخۀ چاپی مقالات خود، به پژوهشگران و مراکز علمی از مسیر اخذ هزینههای رسیدگی به مقاله و انتشار آن از نویسنده هم اقدام میکنند. برخی از ژورنالها هم این داستان را به سمتی سوق دادهاند که نویسنده در صورتی که بخواهد مقالۀ ایشان در وبسایت ژورنال قابل رویت و دانلود رایگان باشد لازم است که هزینۀ انتشار را به ژورنال بپردازد، وگرنه ژورنال در صورتی که این هزینه را از نویسنده دریافت نکند مجبور خواهد بود مقاله را بهصورت غیر رایگان در وبسایت برای دانلود پولی قرار بدهد.
هزینههایی که مجلات بابت انتشار مقالات از نویسندگان دریافت میکنند معمولاً عبارتند از هزینۀ رسیدگی به مقاله (Processing Fee)، هزینۀ داوری سریع، هزینۀ دسترسی رایگان (Open Access Fee)، و هزینۀ انتشار یا هزینۀ مؤلف.