1- استفاده از کلمات کلیدی، مخصوصاً در عنوان و چکیدۀ مقاله؛
2- افزودن عناوین اصلی یا فرعی همراه با کلمات کلیدی به بخش‌های مختلف مقاله؛
3- استفاده از زیرنویس برای تصاویر؛
4- استفاده از Audioslide یا همان پادکست جهت ارائۀ تصویری مقاله؛
5- ارائۀ شرح مختصری از مقاله در وب‌سایت خود و یا در شبکه‌های اجتماعی مخصوصاً از نوع علمی همچون ResearchGate و Academia و LinkedIn؛
6- استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت منابع همچون نرم‌افزار Mendeley جهت آگاهی از میزان ارجاع، مشاهده، و دانلود مقاله.
گوگل آلرت یکی از مفیدترین و ناشناخته‌ترین سرویس‌های گوگل است. با این سرویس می‌توانید برای یک یا چندین کلیدواژه یک آلرت بگذارید و هر وقت موضوعی با این محتوا در وب منتشر شد، گوگل آن را به شما ایمیل کند.
فرض کنید شما عبارتی را در گوگل جستجو می‌کنید. اما می‌خواهید هر چیز جدیدی که در مورد آن عبارت به اینترنت اضافه می‌شود را هم بدانید. مثلاً اسم خودتان را جستجو می‌کنید و تمایل دارید هرگاه نام خودتان در هر نقطه‌ای از وب برده شده است از آن باخبر شوید.
برای استفاده از این سرویس در ابتدا باید به صفحۀ گوگل آلرتز (https://www.google.com/alerts) بروید. سپس کلیدواژۀ موردنظر خود را جستجو کنید (می‌توانید از طریق منوی Settings تنظیمات نحوۀ اطلاع‌رسانی را انجام دهید) و نهایتاً بر روی Create Alert کلیک کنید.
گوگل یک موتور جستجوی عمومی است و آلرت‌هایی که به شما می‌دهد صرفاً در حوزۀ عمومی می‌باشد که برای موارد تخصصی این سرویس جوابگو نمی‌باشد. اما برای بسیاری از پایگاه‌های اطلاعاتی (Scopus و Springer و Sage و غیره) نیز چنین امکانی مهیاست و تنها کافی است پس از ثبت‌نام در این پایگاه‌ها، با استفاده از Email Alert و Save Alert و موارد مشابه، در جریان آخرین مقالات منتشرشده در آن پایگاه در رابطه با کلیدواژۀ مدنظر خود از طریق ارسال به ایمیلتان آگاه شود.
به‌عنوان مثال برای برخی از مهم‌ترین پایگاه‌ها به قرار زیر است:
1- Web of Science: مشاهده
2- Scopus: مشاهده
3- ScienceDirect: مشاهده
4- Wiley: مشاهده
5- Springer: مشاهده
6- Sage: مشاهده
بازپس‌گیری (Retract) مقالات منتشرشده زمانی رخ می‌دهد که مجله‌ای به علتی که بعد از چاپ یک مقاله مشخص می‌گردد، در اطلاعیه‌ای اعلام می‌نماید که مقالات چاپ‌شده را بازپس‌گرفته است. شواهد نشان می‌دهند که اغلب موارد بازپس‌گیری مقالات به علت خلاف‌کاری‌های پژوهشی (Research Misconduct) رخ می‌دهد و فقط علت 11 درصد بازپس‌گیری مقالات، خطاهای واقعی است.
همچنین، شواهد نشان می‌دهند که متأسفانه میزان بازپس‌گیری مقالات در حال افزایش است. در حالی که در سال 1980 میلادی، فقط کمتر از 5 مقاله به ازای هر 100000 مقالۀ منتشرشده بازپس‌گرفته می‌شدند؛ ولی در سال 2011 میلادی این رقم به 35 مقاله به ازای هر 100000 مقالۀ منشر‌شده رسیده است.
معمولاً در هنگام ثبت‌نام در یک مجله به‌عنوان نویسندۀ مسئول و یا در بخش معرفی نویسندگان مقاله در صفحۀ Title page مقاله، Affiliation نویسندگان موردنیاز است. Affiliation وابستگی سازمانی نویسندگان را مشخص می‌کند.
برای مثال Affiliation یک استاد از دانشکدۀ مهندسی شیمی دانشگاه تهران بدین شکل خواهد بود:
School of Chemical Engineering, College of Engineering, University of Tehran, Tehran, Iran.
Suggest Reviewers: فهرست اسامی داورهای پیشنهادی از طرف نویسندگان برای داوری مقاله ارسال شده است. نویسندگان باید حداقل فهرست اسامی سه داور را با ذکر نام و نام خانوادگی، آدرس ایمیل، و نام دانشگاه/مؤسسۀ تحقیقاتی پیشنهاد دهند. برای برخی مجلات باید فهرست داورهای پیشنهادی در قالب یک فایل جداگانه آپلود شود، ولی برای بیشتر مجلات، در هنگام ارسال، گزینه‌هایی برای وارد کردن مشخصات داوران پیشنهادی قبل از اقدام به ارسال وجود دارد. سردبیر مجله با بررسی داوران پیشنهادی، ممکن است فرد یا افرادی را به‌عنوان داور مقاله انتخاب کند. مزیت ارسال مشخصات داوران این است که سریع‌تر داوران انتخاب می‌شوند و لذا فرآیند داوری مقاله به سرعت آغاز می‌شود.
Oppose Reviewers: افرادی هستند که به دلایلی مایل نیستیم داور مقالۀ ارسالی باشند. این بخش اجباری نبوده و می‌توان کسی را انتخاب نکرد.
گاهاً برخی از ژورنال‌ها در راهنمای نویسندگان به‌طور مشخص از نویسندۀ مقاله درخواست می‌کنند تا آن‌ها عدم یا وجود تضاد منافع در مقاله را مشخص سازند و همچنین در صورت عدم تضاد منافع مقاله به ژورنال تعهد دهند که این مقاله تضاد منافع ندارد. چنانچه بین منافع نویسندگان و یا منافع نویسنده با سازمان حامی طرح پژوهشی تضاد وجود داشته باشد، اصطلاح تضاد برای آن به‌کار گرفته می‌شود؛ لذا از نویسنده یا نویسندگان انتظار می‌رود منافع چاپ مقاله خود را هم راستا کنند و یا به‌طور مشخص و قبل از چاپ مقاله به افشای تضاد منافع مقاله خود بپردازند.
تضاد منافع به‌عنوان بخشی از اخلاق پژوهش مطرح می‌شود. در واقع از آنجایی که ممکن است در نگارش مقاله چند نفر با هم همکاری داشته باشند و یا مقاله تحت حمایت سازمان یا نهاد خاصی بوده باشد، لازم است تا در خصوص چاپ مقاله در ژورنال خاص و همچنین ترتیب نویسندگان رضایت طرفین موجود باشد.
برخورد ژورنال‌ها با تضاد منافع متفاوت است. برخی از ژورنال‌ها ارسال فرمی تحت عنوان کپی‌رایت یا اظهارنامه و غیره را هنگام ارسال منیواسکریپت ضروری اعلام می‌کنند و بدون این فرم مقاله را وارد فرآیند داوری نمی‌کنند. معمولاً این فرم باید به امضای نویسندۀ مسئول یا همۀ نویسندگان برسد. همچنین از نویسندگان مقاله انتظار می‌رود تا اگر پژوهش خود را تحت حمایت سازمان خاصی انجام داده‌اند، آن را در بخش تقدیر و تشکر مقاله ذکر نمایند. همچنین در این فرم نویسندۀ مسئول باید اذعان کند که مقاله پیش از این در جای دیگری برای چاپ ثبت نشده است و نخواهد شد. جهت جلوگیری از تضاد منافع و مشکلات بعدی، نویسندگان باید به این مطلب در نامه اشاره نمایند.
این فرم ژورنال را از پاسخگویی به اختلافات احتمالی بین نویسندگان مبرا ساخته و به ژورنال اجازه می‌دهد تا سیاست‌های خود را طبق برنامۀ پیش‌بینی‌شده پیش ببرد. لذا از نویسندگان مقاله انتظار می‌رود قبل از ارسال مقاله به توافق منافع برسند.
تضاد منافع در اخلاق پژوهش تفسیر دیگری هم دارد و آن مبین وضعیتی است که منافع شخصی یا اقتصادی بر گزارش‌دهی اصولی و دقیق و شفاف یافته‌های تحقیق ارجیحت می‌یابد و فقط به گزارش گزینشی یافته‌های مورد دلخواه بسنده می‌شود و از بیان یافته‌های چالش‌برانگیز و نابسود (به لحاظ شخصی، حرفه‌ای یا اقتصادی) پرهیز می‌شود. برای نمونه عدم ذکر تاثیرگذاری منفی فعالیت‌‌های ترویجی در یک منطقه و یا اثرات زیست‌محیطی زیانبار یک گونه جدید زراعی!
برخی مجلات هنگام سابمیت مقاله، از نویسندگان مقاله می‌خواهند که حاصل کار خود را به‌صورت تصویری و در قالب فایل چکیدۀ تصویری ارائه نمایند.
چکیدۀ تصویری، خلاصۀ تصویری از یافته‌های اصلی مقاله است. چکیدۀ تصویری به گونه‌ای است که خواننده به آسانی متوجه پیام مطلب و نوشتۀ علمی می‌شود. بنابراین لازم است نویسنده کل جریان پژوهش خود و نتیجۀ آن را در قالب گراف و به‌صورت تصویری و قابل فهم برای خوانندگان ارائه نماید.
چکیدۀ تصویری در فهرست نتایج جستجوی آنلاین، فهرست محتویات آنلاین، و نیز مقالۀ آنلاین نمایش داده خواهد شد؛ اما در فایل PDF مقاله یا نسخۀ چاپی قرار نمی‌گیرد.
در برخی دانشگاه‌ها، ارائۀ چکیدۀ تصویری از پایان‌نامه نیز ضروری است.
به زبان عامیانه، به این نوع کارها، Infographic می‌گویند.
بهترین نرم‌افزاری که بتوانید با آن چکیدۀ تصویری را رسم نمایید، نرم‌افزار گرافیکی Adobe Illustrator می‌باشد که با استفاده از تکنولوژی وکتور خواهید توانست تصاویر خود را رسم نمایید. یادگیری این نرم‌افزار (با وجود گستردگی عظیم آن) ساده و شیرین می‌باشد و لذا فراگیری آن به مهندسان توصیه می‌شود. البته این را هم مدنظر داشته باشید که رسم چکیدۀ تصویری در برخی نرم‌افزارهای تخصصی مانند Aspen کاملاً مردود بوده و حتماً می‌بایست تصویری تحویل مقاله دهید که به‌صورت صنعتی و دو بُعدی کشیده شده نباشد و می‌بایست تصویر رنگی و زیبا و در مواقع لزوم سه بُعدی رسم شده باشد.
در هر مقالۀ ژورنالی (Journal paper) یک یافتۀ جدید علمی به‌طور کامل و شفاف بررسی می‌شود. در این نوع مقالات، مقایسۀ پژوهش جدید با پژوهش‌های پیشین انجام می‌گیرد و نتایج به‌صورت دقیق و مفصل توضیح داده می‌شوند.
انواع مقالات ژورنالی:
حال ویژگی‌های هر یک از انواع مقالات به اختصار توضیح داده می‌شود.
مقالات اصیل: در صورتی که پژوهش انجام‌شده از نوآوری کافی برخوردار بوده و نتایج مهم و جدیدی به‌دست آمده باشد، چگونگی انجام پژوهش و دستاوردهای حاصل از آن، در قالب original paper چاپ و به اطلاع جامعۀ علمی رسانده می‌شود. این دسته مقالات، مقاله‌هایی مفصل با شرح جزییات کافی می‌باشند و دارای ارزش علمی بالایی هستند. مقالات اصیلی که به تازگی چاپ شده‌اند و با توجه به اهمیت موضوع، نوآوری و ارزش علمی آن‌ها، به سرعت مورد استقبال جامعه علمی قرار بگیرند تحت عنوان Hot Papers در سایت مجلات مشخص می‌شوند.
مقالات مروری: همانطور که از نام این نوع مقالات بر می‌آید، افراد صاحب‌نظر و با تجربه که به‌طور گسترده و مستمر بر روی یک مقولۀ علمی به پژوهش مشغولند، با بررسی تعداد زیادی از مقالات مرتبط، ضمن بیان تاریخچه و تشریح پژوهش‌هایی که در طی سال‌های گذشته بر روی آن موضوع انجام شده است، وضعیت فعلی و نیز پژوهش‌های آتی را بیان می‌کنند و مرور می‌نمایند. همچنین نویسندگان به ارائۀ نظرات و دستاوردهای پژوهشی خود پرداخته و افق‌های جدید و پیشرو را ارائه می‌کنند. گاهی اوقات نیز مجله از پژوهشگران برجسته دعوت می‌کند که در یک موضوع به روز پژوهشی، مقالۀ مروری بنویسند که اصطلاحاً invited review گفته می‌شود.
مقالات از نوع Letter: ارزش علمی مقاله‌های از نوع Letter از مقاله‌های اصیل کمتر است. نکتۀ مهم این است که امکان ارسال Letter به همۀ مجلات وجود ندارد. معمولاً مقاله‌های از نوع Letter، از نظر حداکثر تعداد کلمات به کار رفته در مقاله یا حداکثر تعداد صفحات، محدودیت دارند که به نوع مجله بستگی دارد. به عنوان نمونه برای مجلۀ Neuroscience Letter، مقالات باید حداکثر 5000 کلمه با در نظر گرفتن تمامی کلمات نوشته شده در متن مقاله، زیرنویس شکل‌ها، جداول، مراجع و غیره باشند. همچنین در سایت مجلۀ Neurocomputing نوشته شده که مقالات از نوع Letter می‌توانند حداکثر چهار صفحه باشد. یک حالت خاص، Letter to the Editor است که می‌تواند در یک صفحه نیز نوشته شود. Letter to the Editor در تکمیل و یا انتقاد از محتویات یک مقالۀ اصیل و معمولاً توسط افراد متخصص و خبره نوشته می‌شود. معمولاً این مقالات دو حالت پذیرش (Accept) و یا رد (Reject) دارند و کمتر حالت اصلاح (Revise) به خود می‌گیرند.
مقالات از نوع Short/ Rapid/ Brief Communication: این دسته از مقالات مشابه Letter هستند و معمولاً توسط پژوهشگران برجسته نوشته می‌شوند، اگرچه لزوماً اینگونه نیست! گاهی اوقات تحقیق به نتایج جدید اما محدودی دست یافته است که در قالب short/ brief ارائه شده و چاپ می‌شوند. سرعت داوری و چاپ در این دسته از مقالات بیشتر از بقیه بوده که مزیت عمدۀ آن‌ها به‌شمار می‌رود. در واقع در این مقالات، نتایج به‌صورت مختصر و مفید با تکیه بر نوآوری و اهمیت موضوع توضیح داده می‌شوند. برخی از مجلات برای این دسته از مقالات محدودیت تعداد کلمات و یا تعداد صفحات دارند.
فصلی از کتاب Book Chapter: یک فصل از کتاب می‌باشد که در واقع گردآوری و خلاصۀ مقالات تألیفی و پژوهش‌های انجام‌شده توسط نویسندگان در رابطه با یک موضوع علمی می‌باشد. در این حالت معمولاً افراد صاحب‌نظر و برجستۀ علمی به‌عنوان سردبیر کتاب انتخاب شده و آن‌ها با توجه به سرفصل و مطالبی که می‌بایست در کتاب مطرح شود، از دیگر محققین برای نوشتن فصل‌‌های کتاب دعوت به همکاری می‌نمایند. به این ترتیب، کتاب با همکاری چندین پژوهشگر (هر فصل توسط یک یا چند محقق) نوشته می‌شود. در نهایت سردبیر این فصول را در قالب بخش‌های مختلف کتاب، مرتب و منسجم می‌نماید.
علاوه بر مقالات ISI، مقالاتی در کشور خودمان در مجلات علمی-پژوهشی و یا علمی-ترویجی به چاپ می‌‌رسند. به‌عنوان مثال نشریۀ علمی-پژوهشی امیرکبیر از جمله مجلات علمی-پژوهشی مطرح کشور می‌باشد. مقالاتی که در مجلات علمی-پژوهشی چاپ می‌شوند مشابه مقالات ISI هستند. همچنین ارزش علمی مجلات علمی-پژوهشی از مجلات علمی-ترویجی بیشتر می‌باشد.
