ساختار پایان‌‌نامۀ کارشناسی‌ارشد و رسالۀ دکتری

برای آشنایی با ساختار پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد و رسالۀ دکتری، می‌توانید به ادامه مطالب (فلش زرد رنگ زیر تاریخ درج پست) رجوع نمایید؛ یا فایل آن را از اینجا دریافت نمایید.

همچنین می‌توانید یک نمونه ساختار را از اینجا دریافت نمایید.

منبع: وب‌سایت PhdGoal.com

1- بخش‌ها و ترتیب آن‌ها

پایان‌نامه‌هایی که به ادارۀ تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران تحویل می‌گردند، باید حاوی بخش‌های نامبرده در زیر باشند. این بخش‌ها بایستی به ترتیب ذکر شده در زیر تنظیم شده باشند.

1. صفحۀ بسم‌الله

2. صفحۀ عنوان

3. صفحۀ تصویب پایان‌نامه توسط هیئت داوران

4. اهدا (اختیاری)

5. چکیدۀ فارسی (حداکثر 300 واژه برای پایان‌نامه‌های کارشناسی‌ارشد و دکتری)

6. پیشگفتار (اختیاری)

7. تقدیر و تشکر (اختیاری)

8. فهرست مطالب (شامل عناوین اصلی و فرعی فصل‌ها، عنوان کتابنامه، و عناوین پیوست‌ها)

9. فهرست جدول‌ها (در صورت وجود)

10. فهرست شکل‌ها (در صورت وجود)

11. فهرست علائم و اختصارات (در صورت وجود)

12. متن اصلی (حداکثر 150 صفحه برای پایان‌نامه‌های کارشناسی‌ارشد و 300 صفحه برای رساله‌های دکتری)

13. پی‌نویس‌ها (در صورت وجود)

14. منابع و مآخذ

15. فهرست اعلام (اختیاری)

16. پیوست‌ها (در صورت وجود)

17. چکیدۀ انگلیسی (حداکثر 300 واژه)

18. صفحۀ عنوان انگلیسی

2- شیوۀ نگارش

آیین نگارش پایان‌نامه باید مطابق روش مورد تأئید دانشکده باشد. همچنین قواعد و مشخصات تصریح‌شده در این دستورالعمل باید رعایت شود.

3- کاغذ و چاپ

کلیۀ قسمت‌های پایان‌نامه باید روی کاغذ سفید مرغوب تایپ گردد.

ابعاد کاغذ 29/7 * 21/0 سانتی‌متر (کاغذ 4A) می‌باشد. تمامی متن‌ها فقط بر یک روی کاغذ ماشین‌نویسی می‌شود. نوع قلم مورد استفاده در تمامی متن یکنواخت می‌باشد. نوع قلم برای عناوین می‌تواند متفاوت انتخاب شود.

4- فاصله‌گذاری و حاشیه‌بندی

فاصلۀ سطرها در تمامی پایان‌نامه‌ برابر 1/0 سانتی‌متر است، اما فاصلۀ سطرها در چکیده برابر 1/5 سانتی‌متر می‌باشد. حاشیۀ سمت راست و بالا مساوی 3/5 سانتی‌متر و حاشیۀ سمت چپ و پایین برابر 2/5 سانتی‌متر می‌باشد. این حاشیه‌ها باید در سرتاسر پایان‌نامه رعایت شوند.

در صورتی که در برخی موارد اندازۀ شکل‌ها یا جدول‌ها بزرگ‌تر از فضای داخل حاشیه باشد، با کوچک کردن آن‌ها و یا با استفاده از کاغذ 3A (به صورت تاخورده)، حاشیه رعایت می‌گردد.

5- شماره‌گذاری

شمارۀ صفحات آغازین (از اول پایان‌نامه تا اول متن اصلی) با اعداد و به حروف نوشته می‌شوند؛ مانند: پنج، شش. تمامی صفحات متن اصلی، که از مقدمه یا فصل نخست شروع می‌شود، باید شماره‌گذاری شوند.

شماره‌گذاری صفحات شامل صفحه‌های محتوی شکل، جدول، منابع، پیوست‌ها نیز می‌گردد. شمارۀ صفحه در پایین صفحه و در وسط قرار می‌گیرد. فاصلۀ شمارۀ صفحه در حدود 1/5 سانتیمتر از لبۀ پایین است.

اولین صفحه (صفحۀ عنوان) بدون شماره تایپ می‌گردد. بخش‌ها و زیربخش‌ها به عدد شماره‌گذاری می‌شوند؛ به‌طوری که شمارۀ فصل در سمت راست و شمارۀ بخش بعد از آن آورده شود. مثلاً 3-2-4 بیان‌کننده زیربخش 4 از بخش 2 از فصل سوم است.

6- جدول‌ها و شکل‌ها

تمامی شکل‌ها (تصویرها، نمودارها، منحنی‌ها) و جدول‌ها باید با کیفیت مناسب تهیه شوند، به گونه‌ای که کپی تهیه شده از آن‌ها از وضوح کافی برخوردار باشد. تصویرها، نمودارها، و منحنی‌ها با لفظ شکل نامیده می‌شوند. تمامی شکل‌ها و جدول‌ها باید به ترتیب ظهور در هر فصل شماره‌گذاری شوند. مثلاً برای جدول‌های فصل 2، جدول 2-1، جدول2-2، و ... برای جدول‌های فصل 3، جدول 3-1 ، و ... . عنوان جدول‌ها در بالای آن‌ها و عنوان شکل‌ها در زیر آن‌ها ذکر می‌گردد. چنانچه جدول یا شکلی از مرجعی آورده شده است، مرجع در عنوان جدول یا شکل ذکر می‌گردد. همچنین لازم است به کلیۀ شکل‌ها و جدول‌ها، در متن ارجاع شده باشد.

7- پی‌نویس‌ها

در صو رتی که یک عبارت یا واژه نیاز به توضیح خاصی داشته باشد، توضیح را می‌توان به‌صورت زیرنویس در همان صفحه ارائه نمود. در این صورت عبارت یا واژه توسط شماره‌ای که به‌صورت کوچک در بالا و سمت چپ آن چاپ می‌شود، مشخص شده و در زیرنویس توضیح مربوط به آن شماره ارائه می‌شود. مطالب زیرنویس نباید از سه سطر بیشتر شود. چنانچه زیرنویس بیش از سه سطر است، باید به بخش پی‌نویس‌ها در آخر پایان‌نامه منتقل گردد. قلم مورد استفاده در زیرنویس می‌تواند با قلم متن اصلی متفاوت باشد.

8- ذکر اعداد در متن

در مورد اعداد صحیحی که در داخل متن نوشته می‌شوند (غیر از جدول‌ها و نمودارها) هرگاه عدد کمتر از 10 باشد آن عدد با حروف نوشته می‌شود، مانند چهار یا هفت؛ و هرگاه 10 و بزرگتر از 10 باشد به‌صورت عدد نوشته می‌شود ، مانند 46 یا 13. برای مشخص کردن اعداد اعشاری از (/) استفاده می‌شود مانند 12/4 و چنانچه درصد موردنیاز است از علامت % استفاده می‌شود مانند 44%.

9- سیستم واحدها

سیستم واحدهای مورد استفاده در پایان‌نامه، سیستم بین‌المللی SI می‌باشد. در صورتی که استفاده از واحدهای دیگر لازم باشد، معادل متریک آن در پرانتز درج گردد.

10- درج لغات لاتین در متن فارسی

همه نام‌های خارجی در متن به خط فارسی و در پانوشت به لاتین (یا به خط اصلی) نوشته می‌شود.

11- روابط ریاضی و فرمول‌ها

فرمول‌ها در هر فصل به‌طور جداگانه و به ترتیبی که در متن می‌آیند در داخل پرانتز به عدد شماره‌گذاری می‌شوند. به‌طوری که شمارۀ فصل در سمت راست و شمارۀ فرمول بعد از آن آورده می‌شود. طبق نمونه زیر:

(5-1)

F=ma

که بیان‌کنندۀ رابطۀ 5 از فصل اول است. قبل از برخی از رابطه‌ها به مرجع آن اشاره می‌شود. بعد از هر رابطه کمیت‌های مورد استفاده در آن توضیح داده می‌شود.

روابط با نرم‌افزار MathType نوشته شوند.

12- نحوۀ ارجاع در متن و فهرست منابع و مآخذ

لازم است در متن به کلیۀ منابعی که مورد استفاده قرار می‌گیرد اشاره شود. چنانچه در داخل متن از یک منبع مطلبی نقل شود، بلافاصله پس از خاتمه، جمله کروشه‌ای باز می‌شود و مرجع ذکر می‌گردد. نحوۀ ارجاع در متن به یکی از دو روش زیر می باشد:

الف) مراجع به ترتیبی که در متن می‌آیند شماره‌گذاری می‌شوند. در این روش، مراجع به ترتیب شماره در فهرست منابع و مآخذ ذکر خواهد گردید.